De kalme wandelaar na de OCMW-moord: Alles wat we weten over de Syrische dader

15 aug , 19:00 • Binnenland

De stad Gent werd deze week opgeschrikt door een drama dat diepe wonden slaat. Een 56-jarige OCMW-medewerker, Erik, kwam om het leven tijdens een huisbezoek aan een cliënt. De verdachte: een 38-jarige man van Syrische afkomst, al jaren in België woonachtig. Intussen wordt stukje bij beetje duidelijk wie deze man is, wat er die dag gebeurde en hoe het onderzoek verloopt.

Een onopvallend bestaan

De verdachte leefde jarenlang vrij onopvallend in België. Hij heeft geen strafblad en stond niet gekend bij de politie of justitie. Ook zijn naam dook nooit eerder op in gerechtelijke onderzoeken. Toch blijkt uit de eerste elementen van het onderzoek dat hij psychisch kwetsbaar was. Zijn situatie wordt nu onderzocht door een college van gerechtsdeskundigen dat zijn mentale toestand op het moment van de feiten moet beoordelen.

Volgens speurders was de man cliënt van het OCMW. Hij had dus al eerder contact met maatschappelijk werkers, al is niet duidelijk of er voordien incidenten zijn geweest.

Het fatale huisbezoek

De dag van de feiten leek voor collega’s van Erik een gewone werkdag. Huisbezoeken horen bij de job, en medewerkers worden vaker geconfronteerd met moeilijke leefomstandigheden. Wat in het appartement van de verdachte precies is gebeurd, blijft deels onduidelijk, maar vast staat dat het gesprek volledig ontspoorde en dat Erik met geweld om het leven werd gebracht.

Voor het OCMW is het een nachtmerrie die werkelijkheid werd: een medewerker die in de lijn van zijn plicht het leven verliest.

Kalm na de moord

Opvallend is wat er na de moord gebeurde. In plaats van te vluchten of paniekerig te reageren, verliet de verdachte het gebouw op een rustige manier. Beveiligingscamera’s in de stad legden vast hoe hij door het centrum van Gent wandelde, geld afhaalde bij een bankautomaat en ogenschijnlijk onbewogen zijn weg vervolgde. Niets aan zijn houding deed vermoeden dat hij kort daarvoor een man had gedood.

Het is dat contrast – de gruwelijke daad tegenover het kalme gedrag achteraf – dat zowel speurders als psychologen intrigeert. Het kan wijzen op een emotionele ontkoppeling of op een ernstige psychische ontregeling.

De arrestatie: “Shoot me”

De klopjacht op de verdachte verliep snel. Politieagenten lokaliseerden hem in het stadscentrum, waarna hij werd overmeesterd. Op videobeelden is te zien hoe hij roept “Shoot me!”, terwijl agenten hem onder controle brengen. Die kreet wordt door sommigen geïnterpreteerd als een uiting van wanhoop, door anderen als een poging om zichzelf in een “suicide by cop”-situatie te brengen.

Hij werd uiteindelijk zonder schoten gearresteerd en overgebracht naar het commissariaat, waar hij later werd verhoord.

Geen strafblad, wel vragen

Het feit dat de man geen gerechtelijk verleden heeft, maakt het onderzoek bijzonder. Justitie kan niet terugvallen op eerdere dossiers om zijn gedrag te verklaren. Wel wordt zijn psychische gezondheid als cruciaal element gezien. Als deskundigen vaststellen dat hij op het moment van de feiten ontoerekeningsvatbaar was, kan dat het procesverloop volledig veranderen.

Het college van deskundigen dat nu is aangesteld, zal nagaan of er sprake was van een psychose, depressie, of andere mentale aandoening die zijn gedrag beïnvloedde. Dat onderzoek kan weken tot maanden duren.

Impact op het OCMW en stad Gent

Binnen het OCMW is de klap enorm. Collega’s van Erik kwamen samen onder de Gentse Stadshal om hem te herdenken. Er werd gesproken over een toegewijde, empathische medewerker die zijn werk altijd met hart en ziel deed. Burgemeester Mathias De Clercq noemde het verlies “een tragedie die ons allemaal raakt” en beloofde dat er lessen getrokken zullen worden over de veiligheid bij huisbezoeken.

De vraag dringt zich op: hoe kunnen maatschappelijk werkers beter beschermd worden wanneer ze cliënten thuis opzoeken? Tot nu toe zijn er veiligheidsrichtlijnen, maar de realiteit is dat medewerkers vaak alleen bij mensen langsgaan, ook bij cliënten waarvan men weet dat er spanningen of problemen spelen.

Maatschappelijk debat

Het drama heeft het maatschappelijk debat over veiligheid, geestelijke gezondheidszorg en integratie opnieuw aangewakkerd.

Veiligheid van hulpverleners: moeten huisbezoeken voortaan met twee personen gebeuren, of met een vorm van beveiliging?
Psychische hulpverlening: hoe kan het dat iemand met ernstige mentale problemen zo lang buiten beeld blijft?
Integratie en begeleiding: hoe worden nieuwkomers met complexe problemen begeleid, en wie bewaakt de veiligheid van hulpverleners?

Experts wijzen erop dat veel van deze kwesties al langer spelen, maar dat tragedies zoals deze ze plots urgent maken.

De man achter de dader

Over het persoonlijke leven van de verdachte is weinig bekendgemaakt. Wat vaststaat, is dat hij als vluchteling uit Syrië naar België kwam, op zoek naar veiligheid en een nieuw leven. Hij kreeg hier een verblijfsvergunning en bouwde ogenschijnlijk een nieuw bestaan op.

Dat maakt de schok bij sommigen nog groter: hoe kan iemand die bescherming zocht, zich keren tegen degene die hem hulp kwam bieden? Het antwoord ligt mogelijk in een samenspel van persoonlijke problemen, psychische kwetsbaarheid en sociale isolatie.

Het juridische vervolg

Het gerecht onderzoekt de zaak als moord. Dat is een zwaardere aanklacht dan doodslag, omdat er sprake zou zijn van voorbedachte rade. Het is echter mogelijk dat die kwalificatie wordt aangepast als het psychisch onderzoek daar aanleiding toe geeft.

Voorlopig zit de verdachte in voorlopige hechtenis. Zijn advocaten hebben nog geen uitgebreide verklaring afgelegd, maar gaven aan dat hun cliënt psychische problemen heeft. De onderzoeksrechter wacht de resultaten van de deskundigen af voor verdere stappen.

Herinnering aan Erik

Voor familie en vrienden van Erik is het moeilijk te bevatten. Hij stond bekend als een rustige, behulpzame man die zijn werk serieus nam. “Hij stond altijd klaar voor anderen,” vertelde een collega tijdens de wake. “Hij deed dit werk omdat hij geloofde in mensen en in de kracht van hulp bieden. Dat hij op deze manier is gestorven, is onrechtvaardig.”

Die woorden vatten het gevoel samen dat leeft in Gent: verdriet, maar ook boosheid en onbegrip.

Een bredere les

Hoewel het gerechtelijke luik nog moet worden afgerond, is er nu al één duidelijke les: de job van maatschappelijk werker is niet zonder risico. In het overgrote deel van de gevallen verlopen huisbezoeken rustig, maar er zijn momenten waarop hulpverleners in onvoorspelbare, zelfs gevaarlijke situaties belanden.

Verschillende vakbonden pleiten voor structurele maatregelen: betere opleiding in conflictbeheersing, het gebruik van persoonlijke alarmen en in risicogevallen het samen uitvoeren van bezoeken. Gemeenten en OCMW’s zullen ongetwijfeld moeten nadenken over een nieuw veiligheidsbeleid.

De stand van zaken in één oogopslag

Verdachte: 38-jarige man, Syrische afkomst, al jaren in België, geen strafblad.
Feiten: moord op OCMW-medewerker tijdens huisbezoek in Gent.
Gedrag na daad: kalm, wandelde door stad, haalde geld af.
Arrestatie: snel opgepakt, riep “Shoot me!” tijdens overmeestering.
Onderzoek: focus op psychische toestand, college van deskundigen aangesteld.
Reactie: diepe rouw in stad en OCMW, maatschappelijk debat over veiligheid hulpverleners.

De komende weken zal het onderzoek hopelijk meer duidelijkheid brengen over wat er precies gebeurde in dat appartement in Gent. Maar voor nu blijft vooral één beeld hangen: dat van een toegewijde hulpverlener die stierf terwijl hij deed waarvoor hij stond — zorgen voor anderen.

En dat van een verdachte die, ondanks zijn ogenschijnlijke kalmte, nu voor de zwaarste aanklacht in het Belgische strafrecht staat.