Voor duizenden Vlamingen eindigt het praktisch rijexamen nog voor ze ook maar een meter hebben gereden. Volgens cijfers van Het Nieuwsblad werden in de eerste zeven maanden van 2025 al 3.740 kandidaten geweigerd. Dat komt neer op gemiddeld achttien mensen per dag die rechtsomkeer moeten maken.
Strenge voorwaarden
Wie het praktisch rijexamen wil afleggen, moet niet alleen zelf in orde zijn met documenten, ook de wagen en de begeleider moeten aan strikte voorwaarden voldoen. Het gaat om een hele lijst: de identiteitskaart en het voorlopig rijbewijs van de kandidaat, het attest van de rijschool voor wie verplicht extra lessen moest volgen, en alle voertuigpapieren zoals verzekeringsbewijs, inschrijvingsbewijs en keuringsbewijs.
Daarnaast gelden er ook verplichtingen voor de begeleider. Die moet zowel zijn identiteitskaart en rijbewijs voorleggen, als een bewijs dat hij het verplichte vormingsmoment heeft gevolgd. Een ontbrekend document is voldoende om het examen niet te laten doorgaan.
Veelgemaakte fouten
Uit cijfers blijkt dat de meest voorkomende problemen vooral te maken hebben met papieren die vergeten worden of niet meer geldig zijn. Het gaat onder meer om:
- ontbrekende identiteitskaarten of voorlopige rijbewijzen
- een niet geldig verzekeringsbewijs van het voertuig
- een vervallen theoretisch examen, waardoor de kandidaat niet mag starten
- het ontbreken van een attest van zes uur rijles na twee mislukte pogingen
- begeleiders die hun vormingsbewijs niet kunnen tonen
Al die zaken zorgen ervoor dat de examinator geen toestemming mag geven om de proef aan te vatten.
Technische mankementen
Naast de documenten levert ook de wagen regelmatig problemen op. In de eerste helft van 2025 konden bijna duizend examens niet doorgaan door een technisch defect. Vaak gaat het om defecte stoplichten of richtingaanwijzers, maar ook versleten banden en een ontbrekend dimlicht komen veel voor.
De regels zijn duidelijk: voertuigen moeten aan alle wettelijke voorschriften voldoen. Voor auto’s van rijscholen geldt bovendien dat ze maximaal vier jaar oud mogen zijn. Wie met een eigen wagen naar het examen komt, draagt dus zelf de verantwoordelijkheid om alles vooraf te controleren.
Kostbare tijd en geld verloren
Wie geweigerd wordt, verliest niet alleen een examenkans maar ook geld. Naast het inschrijvingsgeld moeten kandidaten nog een extra retributiebijslag van 32 euro betalen. Bovendien lopen de wachttijden voor een nieuwe afspraak vaak op tot meerdere weken.
Dat maakt de gevolgen dubbel vervelend: de kandidaat verliest tijd en moet nog langer wachten om zijn of haar rijbewijs te behalen, terwijl examencentra extra druk ervaren door het grote aantal verplaatste afspraken.
Preventie is cruciaal
De regels en voorwaarden zijn duidelijk terug te vinden op de websites van Goca Vlaanderen en Vlaanderen.be. Toch blijkt uit de cijfers dat heel wat kandidaten zich onvoldoende voorbereiden. Een eenvoudige checklist zou veel problemen kunnen voorkomen.
Experts raden daarom aan om minstens een week voor het examen alle documenten samen te leggen en de wagen technisch na te kijken. Zo kan er nog tijdig ingegrepen worden bij ontbrekende papieren of een defect dat hersteld moet worden.
Vooruit plannen loont
Een geslaagde voorbereiding begint dus niet de dag zelf, maar weken op voorhand. Het boeken van een afspraak bij de autokeuring, het nakijken van de vervaldatum van het theoretisch examen en het controleren van de verzekeringspapieren zijn stappen die niet mogen worden overgeslagen.
Ook voor begeleiders is het belangrijk om hun documenten tijdig te controleren. Het vormingsmoment blijft vijf jaar geldig, maar wie dat te laat of niet kan aantonen, brengt meteen het examen van de kandidaat in gevaar.
Kleine slordigheid, grote gevolgen
De cijfers tonen aan hoe streng de regels toegepast worden. Een kleine slordigheid kan leiden tot een weigering en dus tot verloren tijd en geld. Voor wie binnenkort het rijexamen wil afleggen, is de boodschap duidelijk: neem de voorbereiding ernstig, check alles dubbel en zorg dat de wagen tiptop in orde staat.
Wie dat doet, vergroot niet alleen zijn slaagkans, maar voorkomt dat het examen eindigt nog voor het begonnen is.