We vertrouwen er blindelings op dat wat in de winkelrekken ligt, veilig is om te eten. Toch blijkt uit recent Europees onderzoek dat ons eten vaak meer bevat dan we denken. Wetenschappers analyseerden miljoenen data over groenten, fruit, granen en zuivel, en stelden vast dat er nog steeds pesticidenresten en zelfs sporen van zware metalen teruggevonden worden.
Volgens de onderzoekers gaat het niet om levensgevaarlijke hoeveelheden, maar wel om signalen die aandacht verdienen. Vooral producten die van ver komen, blijken vaker hogere waarden te bevatten.
Pesticiden en zware metalen
Pesticiden worden gebruikt om gewassen te beschermen tegen ziektes en insecten. Maar restjes kunnen na de oogst achterblijven. Hetzelfde geldt voor zware metalen zoals lood en cadmium, die via de bodem in planten terechtkomen.
In de meeste gevallen blijven deze stoffen onder de wettelijke limiet, maar Test-Aankoop wijst erop dat langdurige blootstelling toch een risico kan vormen, zeker bij kinderen en zwangere vrouwen. Het nieuwe onderzoek bevestigt die bezorgdheid: niet het ene stukje fruit is gevaarlijk, maar de constante opeenstapeling kan wel degelijk gevolgen hebben voor de gezondheid.
Waar let je best op?
Het onderzoek toont aan dat bepaalde producten vaker verhoogde waarden bevatten dan andere. Vooral aardbeien, spinazie en appels staan al jaren in de Europese “toplijst” van producten met restjes pesticiden. Ook granen zoals rijst kunnen sporen van zware metalen bevatten, afhankelijk van de bodem waarin ze groeien.
Dat wil niet zeggen dat je deze producten moet vermijden, wel dat je er bewuster mee kan omgaan. Kleine aanpassingen in de keuken maken een groot verschil.
Hacks voor meer veiligheid in je keuken
- Grondig wassen – Groenten en fruit goed spoelen onder stromend water haalt een groot deel van de resten weg. Gebruik liever geen zeep, maar wrijf ze stevig schoon.
- Schillen waar mogelijk – Bij appels, peren of wortels zitten pesticiden vaak in of net onder de schil. Schillen vermindert de blootstelling.
- Variatie is sleutel – Door niet elke dag hetzelfde te eten, verminder je het risico op ophoping van bepaalde stoffen.
- Kies lokaal en seizoensgebonden – Producten van dichtbij bevatten doorgaans minder resten, omdat de keten korter is en er minder bewaarmiddelen nodig zijn.
- Overweeg bio – Biologische teelt is niet volledig vrij van pesticiden, maar de toegelaten stoffen zijn doorgaans minder belastend.
Wat zeggen experten?
Voedselveiligheidsinstanties benadrukken dat Europese controles streng blijven. Jaarlijks worden duizenden stalen getest, en in de meeste gevallen blijven de waarden ruim onder de limiet. Toch roepen specialisten op tot voorzichtigheid. “Het gaat niet om paniek zaaien, maar om bewustzijn creëren,” klinkt het.
Volgens EFSA (European Food Safety Authority) is het belangrijk dat consumenten goed geïnformeerd zijn. Transparantie in etikettering en duidelijke communicatie kunnen helpen om vertrouwen te behouden.
Bewust omgaan met voeding
De conclusie van het onderzoek is duidelijk: ons eten is in grote lijnen veilig, maar niet volledig vrij van risico’s. Met een paar eenvoudige stappen in je eigen keuken kan je die risico’s flink beperken. Wassen, schillen en variatie in je dieet blijven de beste wapens.
Zo wordt duidelijk dat voedselveiligheid niet alleen een kwestie is van wetgeving en controles, maar ook van bewuste keuzes die je zelf elke dag kan maken.