Woonzorgcentra kunnen het niet meer aan: “We krijgen niets"

In Vlaanderen leven naar schatting 4.400 mensen met jongdementie, een diagnose die ingrijpt op jonge leeftijd, vóór 65 jaar. Velen blijven zo lang mogelijk thuis, maar wanneer dat niet meer haalbaar is, belanden ze vaak in een woonzorgcentrum. En precies daar wringt het schoentje: de financiële steun voor deze groep is beperkt, onvoldoende én oneerlijk verdeeld.

Uit een telefonische rondvraag van VRT NWS bij alle 23 erkende woonzorgcentra voor jongdementie blijkt dat het systeem piept en kraakt. De erkende plaatsen – goed voor 200 mensen – zijn allemaal ingenomen. Maar in de praktijk vangen die centra veel meer mensen met jongdementie op dan waarvoor ze erkend én dus gefinancierd zijn.

Bij 21 van de 23 centra blijkt dat ze bewoners met jongdementie verzorgen zónder dat daar financiële tegemoetkoming tegenover staat. Het verschil? De ene bewoner krijgt 900 euro per maand ondersteuning, de andere niets.

Een personeelslid van een centrum verwoordt het scherp: “We willen niemand weigeren, maar het verschil in ondersteuning is gewoon schrijnend. We kunnen het niet uitleggen aan families waarom de ene wel hulp krijgt en de andere niet.”

De huidige regeling voorziet 31,08 euro per dag per erkende bewoner met jongdementie. Daarbovenop krijgt het woonzorgcentrum extra personeel: per tien erkende bewoners mag een halftijdse medewerker worden aangeworven. Maar zodra het aantal patiënten de officiële erkenningen overstijgt, verdwijnt die steun. Zorginstellingen draaien dan zelf op voor de kosten, of moeten creatief puzzelen met personeel.

Volgens Vlaams minister van Welzijn Caroline Gennez is het systeem dringend aan herziening toe. “Het valt toch niet uit te leggen dat tien mensen financiële steun krijgen, en de elfde niet, terwijl ze in exact dezelfde situatie zitten. Dat moet veranderen", aldus Gennez in Het Nieuwsblad.

De roep om een meer structurele oplossing klinkt luider dan ooit. Meer erkenningen zijn nodig, maar ook een systeem waarbij elke persoon met jongdementie recht krijgt op ondersteuning – ongeacht of hij of zij toevallig op een ‘erkende’ plaats belandt.

De Vlaamse regering werkt aan een hervorming. “We willen naar een model waarin de hulp volgt waar de persoon is – niet omgekeerd", klinkt het bij Gennez.

Voor de getroffen families maakt het verschil tussen erkenning of niet vaak honderden euro’s per maand. En voor de woonzorgcentra betekent het een hogere werkdruk zonder extra middelen. Intussen staan er nog altijd mensen op wachtlijsten, terwijl anderen noodgedwongen in instellingen verblijven die niet over de juiste middelen of expertise beschikken.