De omgekeerde spaarpot: zo word je rijk door jezelf eerst te betalen

20 sep , 13:00 • Financieel

Sparen lijkt eenvoudig, maar in de praktijk blijft het voor veel mensen moeilijk vol te houden. We wachten tot het einde van de maand en kijken wat er overblijft. Het resultaat? Vaak minder dan we hopen, of zelfs helemaal niets. Toch bestaat er een eenvoudige lifehack die dit probleem omzeilt: jezelf eerst betalen. Het klinkt misschien vreemd, maar volgens financiële experts is dit dé sleutel om structureel vermogen op te bouwen.

Wat betekent jezelf eerst betalen?

Het idee komt uit de wereld van personal finance in de Verenigde Staten, maar wint ook in België terrein. “Pay yourself first” betekent dat je je spaargeld meteen opzijzet zodra je loon op je rekening staat. Niet aan het einde van de maand, niet wanneer je denkt dat het kan, maar meteen.

Zo creëer je een soort omgekeerde spaarpot: in plaats van te sparen met wat overblijft, laat je je spaargeld automatisch verdwijnen naar een aparte rekening. De rest gebruik je om je vaste kosten en dagelijkse uitgaven te betalen.

Volgens een analyse van Het Centrum voor Budgetadvies en -Onderzoek (CEBUD) leidt dit tot een veel groter spaarsucces. Mensen die automatisch sparen, zetten gemiddeld dubbel zoveel opzij als wie wacht tot het einde van de maand.

Waarom het werkt

De kracht van dit systeem zit in psychologie. Wanneer je geld al apart staat, voelt het niet meer alsof je het kan uitgeven. Je past je levensstijl vanzelf aan aan het bedrag dat overblijft.

Een voorbeeld: stel dat je €2.000 netto verdient. Als je meteen €200 naar je spaarrekening overschrijft, leef je de rest van de maand alsof je €1.800 verdient. Op het einde van de maand heb je dus gegarandeerd €200 gespaard. Doe je het omgekeerd – wachten en hopen dat er €200 overblijft – dan slagen de meeste mensen daar niet in.

Een financieel expert van Test Aankoop legt het eenvoudig uit: “Sparen moet een vaste kost worden, net zoals huur of elektriciteit. Als je het ziet als restpost, gebeurt het vaak niet.”

Kleine bedragen, groot verschil

Het mooie aan de omgekeerde spaarpot is dat je niet groot hoeft te beginnen. Zelfs kleine bedragen zorgen op termijn voor indrukwekkende resultaten.

Wie elke maand €50 spaart met een rendement van 3% per jaar, heeft na 20 jaar meer dan €13.000.
Bij €200 per maand groeit dat bedrag al tot bijna €53.000.

Dankzij het effect van samengestelde interest werkt tijd in je voordeel. Hoe vroeger je begint, hoe groter de beloning.

Praktische tips om te starten

Automatiseer het proces
Stel een automatische overschrijving in net na je loon. Dan hoef je er niet meer bij stil te staan.
Maak een aparte spaarrekening
Zorg dat dit geld niet zichtbaar blijft in je gewone zichtrekening. Zo verklein je de verleiding.
Begin klein, verhoog langzaam
Start met een haalbaar bedrag, bijvoorbeeld 5% van je loon. Merk je dat het lukt, verhoog dan stap voor stap.
Gebruik meerdere potjes
Wil je sparen voor verschillende doelen (bv. pensioen, vakantie, noodgevallen)? Zet aparte spaarrekeningen open, zodat je overzicht houdt.

Wat als je krap zit?

Veel mensen zeggen dat ze niet genoeg overhouden om zichzelf eerst te betalen. Toch blijkt uit het onderzoek van CEBUD dat zelfs gezinnen met een beperkt budget beter scoren als ze kleine bedragen meteen opzijzetten.

Een gezin dat maandelijks €20 spaart, heeft op tien jaar tijd al €2.400 opgebouwd. Dat bedrag kan het verschil maken bij onverwachte kosten.

Het gaat dus niet alleen om rijk worden, maar vooral om financiële rust. Weten dat er altijd een buffer klaarstaat, geeft mensen meer zekerheid en minder stress.

Een eenvoudige gewoonte met groot effect

De omgekeerde spaarpot is geen ingewikkelde belegging of risicovol plan. Het is een simpele gewoonte die je financiële leven kan veranderen. Je maakt van sparen een reflex, in plaats van een vrijblijvende wens.

Wie vandaag begint, merkt binnen enkele maanden al verschil. Niet omdat het bedrag meteen gigantisch is, maar omdat de zekerheid groeit. En die gemoedsrust is vaak meer waard dan het geld zelf.