Wie dacht dat loon gelijk verdeeld wordt op de werkvloer, komt bedrogen uit. Uit een nieuwe analyse van meer dan 50.000 loonfiches blijkt namelijk dat vaders in België structureel meer verdienen dan hun mannelijke collega’s zonder kinderen – en dat zonder dat ze aantoonbaar beter werk leveren. De cijfers komen uit een onderzoek van loonsecretariaat Attentia en arbeidseconoom Stijn Baert.
Het verschil is opmerkelijk. Zodra een man vader wordt, stijgt zijn loon gemiddeld met honderden euro’s per maand. Bij 35- tot 44-jarigen gaat het zelfs om meer dan 400 euro verschil, bij vijftigplussers is dat bijna 400 euro. De cijfers tonen een patroon: vaders worden door werkgevers vaker geassocieerd met stabiliteit en verantwoordelijkheid – twee kwaliteiten die blijkbaar spontaan beloond worden.
Arbeidseconoom Baert noemt het “een hardnekkig beeld dat werkgevers koesteren”, waarbij kinderloze mannen als minder toegewijd worden gezien. Zo krijgen mannen met kinderen sneller promotiekansen of een loonsverhoging, ook als hun prestaties niet verschillen van anderen.
Vrouwen worden net benadeeld
Voor vrouwen is de realiteit net omgekeerd. Bij moeders is er geen positief looneffect te bespeuren – integendeel. In veel gevallen zien vrouwen hun carrière zelfs afgeremd zodra ze kinderen krijgen. Moeders worden minder vaak gepromoveerd en verdienen gemiddeld minder dan kinderloze vrouwen, ook bij gelijke functies.
Volgens Stijn Baert ligt daar een dieper probleem aan de basis: “Werkgevers verwachten onbewust dat vrouwen vaker afwezig zullen zijn of minder inzetbaar zijn door zorgtaken. Zelfs als dat niet het geval is, beïnvloedt het hun kansen op promotie en loon.”
Traditioneel denken blijft hardnekkig
De loonkloof tussen vaders en moeders is dus deels te verklaren door vastgeroeste opvattingen over rollen en verantwoordelijkheden. Werkgevers belonen vaders met het idee dat zij ‘de kostwinner’ zijn en dus stabieler of toegewijder zouden werken. Moeders daarentegen krijgen minder kansen net door diezelfde denkfout: dat ze ‘zorgen’ en dus minder beschikbaar zijn.
Er wordt klaarblijkelijk nog te weinig met objectieve maatstaven gekeken. Hannelore Blondia van Attentia zegt daarover in Het Laatste Nieuws: “We moeten weg van het idee dat loonsverhogingen gebaseerd zijn op aanwezigheid of stabiliteit. De enige juiste basis is objectieve vergelijking van prestaties in gelijkwaardige functies.”