Opgelet voor fors onweer: Dit weten we nu al

Een verzengende hittegolf tekent zich af boven de Benelux, met temperaturen die vrijdag lokaal kunnen pieken tot 35 graden. Dat klinkt tropisch en zomers, maar wie het weer hier een beetje kent, weet: zo’n zwoel en plakkerig weertype blijft nooit ongestraft. De kans is groot dat het spektakel in de lucht al snel overslaat naar zwaar onweer. En de omstandigheden? Die zijn nu al explosief te noemen.

De schuldige is een fenomeen dat we in meteorologische kringen kennen als de ‘Spaanse pluim’. Vanuit het zuiden stroomt hete lucht onze kant op, een warme massa die onderweg over Frankrijk flink wat vocht oppikt. Het resultaat: zwoele hitte gecombineerd met hoge luchtvochtigheid. Deze combinatie zorgt voor instabiliteit in de atmosfeer – een ideale voedingsbodem voor stevige regen- en onweersbuien.

Vrijdag verandert alles. De lucht raakt doordrenkt met energie. Meteorologen spreken van hoge CAPE-waarden (convectieve potentiële energie), een signaal dat buien zich krachtig kunnen ontwikkelen. In combinatie met windschering – verschil in windrichting op verschillende hoogten – kunnen deze buien zich organiseren tot complexere systemen. Vrijdagmiddag en -avond wordt dan ook het uur van de waarheid: eerst verspreid onweer, later mogelijk intense buienclusters of zelfs een MCS (Mesoscale Convective System), een fors georganiseerd onweersgebied.

Concreet: wie vrijdag in de late namiddag of avond buiten is, moet rekenen op plotse en hevige buien, met veel neerslag op korte tijd, hagel, bliksem en windstoten die uit het niets kunnen toeslaan. Vooral in het westen van België en nabij de Franse grens is de kans op felle buien bijzonder groot. De modellen tonen daar windschering tot 50 knopen en CAPE-waarden tot 3000 J/kg – een explosieve mix.

Ook zaterdag houdt de instabiliteit aan. Hoewel het precieze verloop nog onduidelijk is, verwachten meteorologen dat verspreide onweersbuien opnieuw het weerbeeld bepalen, zeker landinwaarts waar de temperaturen nog tropisch kunnen aanvoelen. Pas zondag lijkt het rustiger te worden, als koelere lucht van over de Noordzee het binnenland bereikt. Het onweer wordt dan stilaan naar het oosten verdreven.

Voor wie houdt van onweer en weerfenomenen, zijn het gouden dagen. Maar deze situatie is niet zonder gevaar: hagel, wateroverlast, bliksem en hevige windstoten kunnen lokaal voor overlast zorgen. De Theta-E-kaarten, de CAPE-index en andere parameters wijzen allemaal in dezelfde richting: deze hittegolf kan spetterend eindigen.