Wat mag de politie eigenlijk controleren bij een routinecontrole?

13 dec , 21:00 • Binnenland

doorBMR

Veel bestuurders worden nerveus wanneer ze zwaailichten in de achteruitkijkspiegel zien verschijnen. Toch is een routinecontrole in België iets heel gewoons. Maar wat mag de politie nu écht controleren? En waar liggen de grenzen?

Identiteit en rijbewijs

Bij elke verkeerscontrole mag de politie je identiteit vaststellen. Je bent verplicht om je rijbewijs voor te leggen. Dat mag zowel het fysieke rijbewijs zijn als het digitale rijbewijs via een officiële app, als dat beschikbaar is.

Heb je je rijbewijs niet bij, dan is dat op zich al een overtreding, zelfs als je wel degelijk rijbevoegd bent.

Verzekering, inschrijving en keuring

De politie mag ook de autopapieren controleren:

inschrijvingsbewijs
verzekeringsbewijs
keuringsbewijs

Sinds enkele jaren kunnen agenten veel van die gegevens digitaal raadplegen, maar ze mogen je nog altijd vragen om documenten te tonen als daar twijfel over bestaat.

Alcohol- en drugstesten

Een ademtest (blaastest) mag altijd worden afgenomen, ook zonder concrete aanleiding. Weigeren is geen optie: dat wordt beschouwd als een zware overtreding.

Voor een drugstest geldt hetzelfde. De speekseltest mag bij een routinecontrole worden uitgevoerd. Pas als die positief is, volgt een verdere analyse.

Technische staat van het voertuig

De politie mag nagaan of je voertuig veilig en wettelijk in orde is. Ze kunnen onder meer controleren:

verlichting
banden (profiel en staat)
nummerplaten
veiligheidsgordels
kinderzitjes

Bij duidelijke gebreken kan je wagen onmiddellijk worden verboden verder te rijden.

Lading en inzittenden

Bij bestelwagens en vrachtwagens mag ook de lading worden gecontroleerd: is ze correct vastgemaakt, niet te zwaar en veilig vervoerd?

Ook inzittenden moeten zich identificeren als de politie daar om vraagt, zeker wanneer er sprake is van een overtreding of onderzoek.

Lees ook

Wat mag de politie níét zomaar doen?

Er zijn ook duidelijke grenzen.

Je voertuig doorzoeken mag niet zomaar. Dat kan alleen met jouw toestemming, bij heterdaad, of met een wettelijke reden (bijvoorbeeld ernstige vermoedens van een misdrijf).
Je gsm inkijken mag niet zonder gerechtelijk bevel.
Vragen waar je vandaan komt of naartoe gaat mag wel, maar je bent niet verplicht om daarop te antwoorden, zolang je correct geïdentificeerd bent.

Moet je altijd meewerken?

Je moet meewerken aan identiteitscontrole, adem- en drugstesten en voertuigcontrole. Beleefd blijven is altijd verstandig, maar je mag ook rustig vragen waarom iets gecontroleerd wordt.

Samengevat

Een routinecontrole is geen verdenking, maar een preventieve maatregel. Zolang je documenten in orde zijn, je voertuig veilig is en je nuchter rijdt, hoef je niets te vrezen.

En misschien het belangrijkste: de politie mag veel controleren, maar niet alles. Ook jij hebt rechten — zelfs langs de kant van de weg.