Werkzoekenden moeten opletten: Nog één misstap en je verliest je uitkering

In Vlaanderen staat vanaf januari 2026 een forse verandering klaar voor iedereen die werk zoekt. Vlaams minister van Werk Zuhal Demir wil dat de VDAB sneller kan ingrijpen wanneer iemand geen inspanningen levert om een job te vinden. De nieuwe regel is bijzonder duidelijk: wie zijn afspraken niet nakomt, krijgt nog maar één kans vooraleer een sanctie volgt.

Vandaag krijgen werkzoekenden twee officiële waarschuwingen voordat hun uitkering in gevaar komt. Maar dat systeem kost de VDAB veel tijd, terwijl bemiddelaars net meer energie willen steken in mensen die écht vooruit willen. In het nieuwe model verdwijnt de eerste waarschuwing volledig. Er blijft alleen een ‘ultiem afsprakenformulier’ over. Wie dat negeert, riskeert binnen enkele weken al gevolgen.

Ook de verhoorprocedure verandert: vroeger moest de VDAB eerst een gesprek inplannen waar veel mensen niet kwamen opdagen. Straks moet de werkzoekende zélf het gesprek aanvragen. Anders kan meteen een sanctie volgen.

De timing is niet toevallig. Begin 2026 verliezen duizenden langdurig werklozen sowieso hun uitkering. Tussen januari en juni gaat het om bijna 28.000 Vlamingen, onder wie jongeren, mensen die al tientallen jaren niet werken en een grote groep die meer dan twee jaar werkloos is.

Volgens arbeidseconoom Stijn Baert in Het Laatste Nieuws is de nieuwe aanpak logisch. Hij wijst erop dat langdurige werkloosheid snel sporen nalaat. “Hoe sneller je begeleid wordt, hoe groter de kans dat je effectief werk vindt.”

Demir benadrukt dat het niet om bestraffen gaat, maar om kansen vergroten. “We laten niemand in de steek. Door sneller te controleren, krijgt iedereen meer uitzicht op een degelijke job.”