Elk schooljaar opnieuw klinkt dezelfde waarschuwing: wees extra voorzichtig in het verkeer. September is traditioneel de maand waarin kinderen na de zomervakantie massaal terug de weg op gaan. Niet alleen met de auto naar school, maar ook te voet of met de fiets. Daarom riepen verschillende politiezones september uit tot “verkeersveilige maand”, met speciale aandacht voor schoolomgevingen.
Waarom de focus op scholen?
Kinderen zijn kwetsbare weggebruikers. Hun zicht is beperkter, ze schatten snelheid minder goed in en laten zich sneller afleiden. Uit cijfers van VIAS blijkt dat bijna één op drie ongevallen met jonge fietsers plaatsvindt in de buurt van een school. Net daarom zetten gemeenten en politiediensten extra in op sensibilisering en controles in september.
Een opvallend cijfer uit een campagne vorig jaar: bij snelheidscontroles in schoolomgevingen reed één bestuurder op vijf te snel. Een signaal dat bewustwording broodnodig blijft.
Concrete acties in de praktijk
Wat gebeurt er precies tijdens zo’n verkeersveilige maand?
- Snelheidscontroles: politie voert systematisch metingen uit in de buurt van scholen, vaak met een mobiele flitswagen of bemande radar.
- Zichtbaarheidscampagnes: kinderen krijgen fluohesjes of worden aangemoedigd opvallende kledij te dragen. Sommige gemeenten delen zelfs gratis veiligheidsmateriaal uit.
- Educatie: lokale politiezones organiseren workshops en infosessies in scholen om kinderen te leren hoe ze veilig oversteken, fietscontroles uit te voeren en valhelmen te dragen.
- Hulp van gemachtigde opzichters: vrijwilligers en ouders helpen mee om drukke kruispunten rond scholen te beveiligen.
Deze mix van sensibilisering en handhaving moet ervoor zorgen dat bestuurders hun rijgedrag aanpassen én dat kinderen bewuster deelnemen aan het verkeer.
Impact op gedrag
Studies tonen aan dat dergelijke campagnes wel degelijk effect hebben. Wanneer ouders merken dat er intensief gecontroleerd wordt, passen ze hun snelheid beter aan. Ook kinderen zelf nemen veiliger gedrag over.
Een voorbeeld komt uit de politiezone Schelde-Leie: daar daalde het aantal geregistreerde snelheidsovertredingen in schoolomgevingen in september met 18% ten opzichte van de maand voordien. Dat lijkt bescheiden, maar elke vertraagde bestuurder kan het verschil maken tussen een bijna-ongeval en een drama.
Kritische kanttekening
Toch volstaat één campagne per jaar niet. Mobiliteitsexperts benadrukken dat verkeersveiligheid rond scholen een blijvend aandachtspunt moet zijn. Zodra de controles stoppen, stijgt de snelheid vaak weer. Het gaat dus niet enkel om tijdelijke acties, maar om een mentaliteitsverandering bij bestuurders.
Ook infrastructuur speelt een rol. Brede fietspaden, duidelijke zebrapaden en verkeersremmende maatregelen zoals drempels maken het verschil. Zonder structurele ingrepen blijft de impact van sensibilisering beperkt.
Hoe ouders zelf kunnen bijdragen
Niet alleen politie en scholen, ook ouders hebben een belangrijke rol. Enkele eenvoudige gewoontes maken al verschil:
- Vertrek ’s morgens vijf minuten vroeger zodat er geen druk is om te haasten.
- Parkeer iets verder van de school en laat je kind het laatste stukje stappen. Zo vermijd je gevaarlijke drukte aan de schoolpoort.
- Leer je kind de veiligste route en oefen die samen in.
- Geef het goede voorbeeld: steek zelf altijd over op het zebrapad en draag je gordel.
Kinderen kopiëren gedrag sneller dan we denken. Een ouder die rood licht negeert, geeft impliciet de boodschap dat verkeersregels optioneel zijn.