Na nieuwe dreigementen van Trump: Komt er een oorlog tussen de VS en Denemarken?

De uitspraken van Donald Trump over Groenland doen wereldwijd wenkbrauwen fronsen. Dat de Verenigde Staten het eiland “nodig hebben voor hun nationale veiligheid” klinkt stoer, maar roept vooral één vraag op: kan dit ooit escaleren tot een militair conflict met Denemarken?

Volgens vrijwel alle geopolitieke experts is het antwoord duidelijk: nee, een oorlog is uiterst onwaarschijnlijk. Wat wél toeneemt, is de diplomatieke spanning.

Trump herhaalde onlangs dat Groenland strategisch onmisbaar is, vooral door de groeiende aanwezigheid van Rusland en China in het Arctisch gebied. “Het gaat hier om internationale veiligheid”, klonk het. Die woorden vielen slecht in Kopenhagen en in Groenland zelf.

De Deense premier Mette Frederiksen reageerde ongewoon scherp. “Je kan geen ander land annexeren, zelfs niet onder het mom van veiligheid”, liet ze verstaan. Ook de Groenlandse regering was duidelijk. “Groenland behoort toe aan de Groenlanders”, klonk het. De boodschap was helder: het eiland is geen vastgoedproject.

Belangrijk detail: de VS zijn al decennialang militair aanwezig op Groenland via een akkoord uit 1951. De Amerikaanse basis bij Pituffik speelt een sleutelrol in raketdetectie en arctische bewaking. Volgens veiligheidsexperts maakt dat een militaire overname niet alleen onnodig, maar ook totaal onlogisch.

Niet in tanks of marineschepen, maar in politieke en economische druk. Analisten wijzen erop dat Trump vooral inzet op symboliek en machtsvertoon. Het benoemen van een speciale gezant voor Groenland werd in Denemarken gezien als een provocatie, maar verandert juridisch niets.

De Deense defensie-expert Jon Rahbek-Clemmensen verwoordde het zo: “Het echte risico zit niet in oorlog, maar in druk achter de schermen. Denk aan economische dreiging of pogingen om de publieke opinie in Groenland te beïnvloeden.” Met andere woorden: geopolitiek spel, geen militair scenario.

Een vaak vergeten factor is de wil van de bevolking. Peilingen tonen aan dat een overweldigende meerderheid van de Groenlanders geen deel wil worden van de VS. De focus ligt eerder op meer autonomie of een langetermijndiscussie over onafhankelijkheid. Dat proces kan alleen van binnenuit komen, niet via buitenlandse druk.

Een oorlog tussen NAVO-bondgenoten zou bovendien een ongeziene crisis veroorzaken. Denemarken is een kernlid van het bondgenootschap en een militair conflict zou de NAVO zelf ondermijnen. Volgens internationale waarnemers is dat scenario simpelweg ondenkbaar.

De dreigende taal uit Washington klinkt spectaculair, maar blijft vooral politieke retoriek. Een oorlog tussen de VS en Denemarken over Groenland is vandaag geen realistisch scenario. Wat we wél zien, is een harde machtsstrijd om invloed in het Arctisch gebied. Geen kogels of bommen, maar woorden, druk en symbolen.