Boeren krijgen amper iets voor hun aardappelen… maar jouw frietjes blijven even duur

Wat vorig jaar nog een mooie opbrengst was, is vandaag nauwelijks nog de moeite waard. De prijs voor een ton aardappelen is ingestort tot amper 15 euro. Een jaar geleden was dat nog 150 euro. Boeren spreken van een drama.

"Met die prijs kun je zelfs de kosten voor het rooien niet betalen", zegt Pieter Van Oost van de Boerenbond in De Standaard en Het Nieuwsblad. De verklaring is opvallend eenvoudig: de vraag is volledig weggevallen, terwijl de oogst er net bijzonder goed uitziet.

Vraag stort in, aanbod is overvloedig Momenteel worden de vroege aardappelen gerooid. Die zijn niet lang houdbaar en moeten meteen worden verwerkt. Een groot deel is op voorhand verkocht via contracten met verwerkers zoals frietfabrieken. Die contractprijzen werden eind 2024 al afgesproken en liggen nog op een aanvaardbaar niveau. Maar de rest belandt op de vrije markt — en daar is de situatie uitzichtloos.

De industrie heeft voorlopig geen extra aardappelen nodig. "De vraag naar diepvriesproducten ligt gevoelig lager dan vorig jaar", bevestigt de Boerenbond. Naar schatting gaat het om een terugval van zo'n 500.000 ton bij Belgische, Nederlandse en Duitse verwerkers samen.

Geopolitiek en concurrentie spelen mee
Waarom de vraag zo is gekelderd, blijft onduidelijk. Sommige bedrijven wijzen naar de groeiende concurrentie uit Aziatische landen zoals China en India, waar de aardappelteelt in opmars is. Ook geopolitieke spanningen, zoals de aangekondigde handelstarieven van de VS onder Donald Trump, spelen mogelijk een rol.

Tegelijkertijd maakt de sterke euro het moeilijker om diepvriesfriet te exporteren buiten Europa, waar net een groot deel van de Belgische frieten naartoe gaat.

En het ergste moet nog komen?
De vroege aardappelen maken slechts een klein deel van de markt uit. Het echte volume komt er pas in september, wanneer de bewaaraardappelen geoogst worden. En ook daar lijkt een overvloedige oogst op komst.

"Als de markt zich tegen dan niet herstelt, wordt het een ramp", waarschuwen verschillende landbouworganisaties. Want zelfs als een hectare nog 600 euro opbrengt, liggen de werkelijke kosten tot tien keer zo hoog. "Dit is niet meer houdbaar."