De waarschuwing van toxicoloog Greet Schoeters (UAntwerpen) is glashelder: voor baby’s en kleine kinderen hoort kraantjeswater niet langer in een flesje thuis. “Zij krijgen per kilo lichaamsgewicht veel meer PFAS binnen dan volwassenen. Dat maakt hen extra kwetsbaar”, zegt ze. Haar advies is eenvoudig: kies voor bronwater, niet voor leidingwater.
Die aanbeveling komt er nu blijkt dat het PFAS-probleem in Vlaanderen opnieuw is toegenomen. Uit de meest recente metingen van Vlaamse drinkwaterbedrijven — opgevraagd door Groen-parlementslid Mieke Schauvliege — blijkt dat één op de vier controles boven de Europese gezondheidsnorm uitkomt. Dat is maar liefst 54 procent meer dan het jaar voordien.
Opvallend: slechts negen watercentrales zijn verantwoordelijk voor bijna driekwart van alle overschrijdingen. Het gaat om onder meer Harelbeke, Maasmechelen, Halle, Jabbeke, Ranst en Mechelen. Daarmee ontsnapt geen enkele provincie aan het probleem.
Schauvliege vindt het onaanvaardbaar dat drinkwaterbedrijven steeds hogere kosten moeten maken om PFAS te verwijderen. “De vervuiler moet betalen”, zegt ze. Groen pleit voor een fonds waarin PFAS-producenten verplicht bijdragen storten.
De zorg gaat intussen verder dan kraantjeswater alleen. Een recente Europese steekproef toonde aan dat vooral de kleinste PFAS-molecule, TFA, opduikt in alledaagse voedingsproducten zoals brood, koekjes en speculaas. Drie van de tien stalen met de hoogste waarden kwamen uit België. PFAS-houdende pesticiden blijken de boosdoener.
De Vlaamse meerderheidspartijen vroegen al een strategisch actieplan tegen PFAS vóór 1 januari. Denk aan strengere normen en een versnelde uitfasering van PFAS-pesticiden. Maar volgens Schauvliege blijft het voorlopig bij aankondigingen. “Een plan is geen daad”, klinkt het.