Onderzoek toont dat Belgen te weinig bezig zijn met hun financiële buffer

19 sep , 13:00 • Financieel

Een onverwachte ziekenhuisfactuur, de auto die plots stukgaat of een kapotte wasmachine: het zijn uitgaven die iedereen kan overkomen. Toch blijkt uit recent onderzoek dat veel Belgen onvoldoende voorbereid zijn op zulke onverwachte kosten. De financiële buffer – het spaargeld dat je achter de hand houdt – is vaak te klein of zelfs onbestaande.

Wat zegt het onderzoek?

Volgens de jongste cijfers van de Europese Centrale Bank heeft bijna één op de drie Belgische gezinnen onvoldoende spaargeld om drie maanden vaste kosten te overbruggen. Dat cijfer ligt in lijn met een studie van de Nationale Bank van België, die concludeerde dat 28% van de gezinnen geen buffer heeft voor onverwachte tegenslagen.

Experts raden nochtans aan om minstens drie tot zes maanden loon opzij te zetten als noodreserve. Voor veel Belgen blijkt dat moeilijk haalbaar, door stijgende huurprijzen, duurdere energie en hogere winkelrekeningen.

Kleine buffer, groot risico

Het ontbreken van een financiële buffer zorgt voor stress en onzekerheid. Wie geen spaargeld heeft, moet bij onverwachte kosten vaak terugvallen op kredietkaarten of leningen op afbetaling. Die zijn duur en kunnen leiden tot een vicieuze cirkel van schulden.

Zelfs relatief kleine kosten, zoals een onverwachte tandartsbehandeling of een dringende autoreparatie, kunnen zo snel problematisch worden. Voor gezinnen met kinderen en hoge maandelijkse uitgaven is het risico nog groter.

Waarom sparen zo moeilijk blijft

Veel Belgen willen wel sparen, maar slagen er niet in. Volgens economen zijn er drie grote oorzaken:

Stijgende vaste kosten: huur, leningen en energie nemen een steeds groter deel van het maandloon in beslag.
Geen duidelijk spaardoel: wie geen concreet doel heeft, ziet sparen vaak als een vage opdracht die makkelijk uitgesteld wordt.
Verleiding van consumptie: promoties, online shopping en sociale druk zorgen ervoor dat geld sneller uitgegeven wordt.

Hoe groot moet je buffer zijn?

Een gouden regel is dat je buffer groot genoeg moet zijn om minstens drie maanden vaste uitgaven te kunnen dekken. Dat betekent huur of lening, energie, boodschappen en verzekeringen. Voor de meeste gezinnen komt dat neer op 5.000 à 10.000 euro.

Wie zelfstandige is of een onzekere job heeft, spaart beter nog meer. Een buffer van zes maanden of langer geeft extra zekerheid in periodes van dalende inkomsten.

Slimme manieren om een buffer op te bouwen

Een buffer hoeft niet in één keer opgebouwd te worden. Kleine, vaste bedragen kunnen al een groot verschil maken:

Automatisch sparen: zet elke maand een vast bedrag apart via een doorlopende opdracht.
Start klein: zelfs 50 euro per maand is een begin dat zich opstapelt.
Gebruik extra inkomsten: vakantiegeld, eindejaarspremies of belastingteruggaven zijn ideaal om je buffer te versterken.
Maak het geld minder zichtbaar: hou je buffer op een aparte rekening die je niet dagelijks gebruikt.

Belang van financiële rust

Een goed gevulde buffer geeft meer dan alleen zekerheid. Het zorgt voor mentale rust. Je weet dat onverwachte facturen je niet meteen in de problemen brengen, waardoor je met meer vertrouwen naar de toekomst kijkt.

Onderzoekers benadrukken dat financiële stress een belangrijke oorzaak is van gezondheidsproblemen, zowel fysiek als mentaal. Een buffer is dus niet enkel een financieel instrument, maar ook een investering in je welzijn.

Tijd om in actie te schieten

De boodschap van het onderzoek is duidelijk: veel Belgen hebben nog werk voor de boeg. Wie vandaag start met het opbouwen van een buffer, kan binnen enkele maanden of jaren al een stevige reserve hebben.

Het is misschien geen spectaculair onderwerp, maar het kan wel het verschil maken tussen paniek en zekerheid op een moeilijk moment.