Waarom we complimenten moeilijk kunnen ontvangen — en wat dat over ons zegt

04 okt , 14:00 • Lifestyle

Je kent het wel: iemand zegt dat je er goed uitziet, iets moois hebt gedaan of een knappe prestatie hebt geleverd. En wat doe je? Je wuift het weg. “Ach, het was niks,” zeg je dan. Of je wijst snel op iets dat beter kon. Complimenten ontvangen lijkt simpel, maar voor velen voelt het ongemakkelijk — bijna alsof we betrapt zijn. Waarom is dat zo, en wat zegt het over ons?

De reflex om complimenten af te wimpelen

Hoewel complimenten bedoeld zijn om iemand blij te maken, voelen ze voor veel mensen als een soort test. In plaats van te glimlachen en “dank je” te zeggen, reageren we vaak met afweer: we minimaliseren, lachen het weg of leiden het gesprek af.

Een psychologisch expert legt uit: “Wie een compliment krijgt, ervaart even een spotlightmoment. En dat maakt veel mensen ongemakkelijk. We zijn bang om arrogant over te komen of denken dat we het niet verdienen.”

Dat ongemak heeft vaak te maken met zelfbeeld. Wie diep vanbinnen twijfelt aan zichzelf, vindt het moeilijk om positieve woorden te geloven. Een compliment kan dan zelfs botsen met hoe iemand zichzelf ziet.

Waarom bescheidenheid aangeleerd is

In onze cultuur wordt bescheidenheid vaak als een deugd beschouwd. “Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg,” leren we van jongs af aan. Complimenten aanvaarden kan daardoor voelen als opscheppen.

Toch is dat een misverstand. Iemand bedanken voor een compliment is niet hetzelfde als jezelf op de borst kloppen. Het is simpelweg erkennen dat iemand iets waardevols in jou heeft gezien.

Een dankbare glimlach en een kort “dank je, dat betekent veel” tonen juist zelfvertrouwen — en respect voor de gever.

De link met perfectionisme

Wie hoge eisen aan zichzelf stelt, heeft vaak extra moeite met complimenten. In hun hoofd horen ze alleen wat nog beter kon. Een oprecht compliment over hun werk voelt dan bijna misplaatst, omdat ze het zelf nog niet “goed genoeg” vinden.

Dat perfectionistische stemmetje kan zelfs een compliment verdraaien tot iets negatiefs. “Je hebt dat goed gedaan,” wordt dan in gedachten vertaald naar: “Maar de volgende keer moet het nog beter.”

Door dat te herkennen, kan je leren om complimenten te zien voor wat ze zijn: niet als oordeel, maar als erkenning.

Complimenten zijn spiegels

Een compliment zegt niet alleen iets over jou, maar ook over de ander. Mensen geven vaak complimenten over dingen die ze zelf bewonderen of belangrijk vinden. Door te luisteren naar wat iemand zegt, ontdek je dus ook wat de ander waardeert.

Dat maakt complimenten dubbel waardevol: ze versterken niet alleen je eigenwaarde, maar ook de band met de persoon die ze geeft.

Wie een compliment afwijst, ontneemt de ander bovendien de kans om waardering te tonen. Het is een kleine sociale breuk, hoe goed bedoeld ook.

Hoe je beter wordt in complimenten ontvangen

Gelukkig kan je leren om complimenten met meer gemak te ontvangen. Een paar eenvoudige stappen helpen daarbij:

Stop met tegenspreken. Zeg niet: “Oh, dat viel wel mee,” maar gewoon “dank je.”
Laat het even binnenkomen. Sta toe dat het even ongemakkelijk voelt — dat verdwijnt vanzelf.
Onthoud dat dankbaarheid geen arrogantie is. Je mag blij zijn dat iemand iets moois in jou ziet.
Gebruik het als feedback. Vraag jezelf af waarom iemand dat zegt, en wat het over je sterke kanten vertelt.

Hoe vaker je oefent, hoe natuurlijker het aanvoelt.

Wat het zegt over wie we zijn

Onze moeite met complimenten onthult iets zachts en menselijks: de behoefte om niet te veel op te vallen, om niet “te groot” te lijken. Tegelijk toont het ook hoe vaak we onszelf onderschatten.

Wie leert complimenten te aanvaarden, leert eigenlijk zichzelf te erkennen. Niet vanuit trots, maar vanuit mildheid. Want iemand die “dank je” kan zeggen zonder schaamte, toont dat hij in balans is met wie hij is.

En dat is misschien wel het mooiste compliment dat je jezelf kunt geven.