Wat voedingsdeskundigen écht zeggen over intermittent fasting

27 sep , 9:00 • Voeding

Intermittent fasting is al enkele jaren een van de populairste dieettrends. Van Hollywoodsterren tot topsporters, steeds meer mensen zweren erbij. Maar werkt het ook echt, en is het wel gezond op lange termijn? Voedingsdeskundigen en onderzoekers geven een genuanceerd beeld.

Wat is intermittent fasting?

Intermittent fasting (IF) is geen klassiek dieet waarbij je bepaalde voedingsmiddelen moet mijden. Het draait vooral om wanneer je eet, niet zozeer om wat je eet. De bekendste vormen zijn:

16/8-methode: 16 uur vasten, 8 uur eten.
5:2-methode: vijf dagen normaal eten, twee dagen per week sterk beperken.
Eat-stop-eat: één of twee dagen per week volledig vasten.

Het idee: door langere periodes zonder voeding krijgt je lichaam de kans om vetreserves aan te spreken en beter te herstellen.

Wat zeggen de voordelen?

Volgens een overzichtsstudie gepubliceerd in The New England Journal of Medicine kan intermittent fasting helpen bij gewichtsverlies, verbetering van de insulinegevoeligheid en het verlagen van ontstekingswaarden. Sommige deelnemers rapporteren ook meer energie en een betere concentratie.

Voedingsdeskundige Patrick Mullie bevestigt dat het bij sommige mensen werkt: “Intermittent fasting kan leiden tot een daling van de calorie-inname, en dat verklaart vaak het gewichtsverlies. Daarnaast zien we positieve effecten op bloedsuikerwaarden.”

Maar er zijn ook kanttekeningen

Niet iedereen vaart wel bij deze methode. Volgens experts van het Vlaams Instituut Gezond Leven bestaat het risico dat mensen zich in de eetvensters gaan overeten, waardoor het effect verdwijnt. Bovendien kan het bij sommigen leiden tot vermoeidheid, prikkelbaarheid en concentratieproblemen, vooral in de beginfase.

Een ander aandachtspunt: intermittent fasting kan sociale eetmomenten moeilijker maken. Wie het 16/8-schema volgt, moet vaak het ontbijt overslaan of ’s avonds vroeg stoppen met eten, wat niet altijd praktisch is in een gezin of sociaal leven.

Langetermijneffecten nog onzeker

Een belangrijk punt is dat de meeste studies rond intermittent fasting slechts enkele maanden duren. Over de langetermijneffecten bestaat nog weinig harde data. “We weten dat het op korte termijn gunstige resultaten kan opleveren,” zegt voedingswetenschapper Christophe Matthys (KU Leuven), “maar er is nog onvoldoende bewijs dat het gezonder is dan een klassiek caloriebeperkend dieet op lange termijn.”

Ook voor bepaalde doelgroepen wordt het afgeraden, zoals zwangere vrouwen, mensen met eetstoornissen of personen die zware fysieke arbeid doen. Voor hen kan het tekort aan energie eerder schadelijk zijn.

Het verschil met gewoon minder eten

Veel deskundigen benadrukken dat intermittent fasting niet mag worden gezien als een wondermiddel. In essentie draait het nog altijd om energiebalans: wie meer calorieën verbrandt dan inneemt, valt af.

Het voordeel van IF is dat de structuur – een vast eetvenster – sommige mensen helpt om minder te snacken en bewuster te eten. Voor anderen werkt het net beperkend en stressvol.

Hoe begin je er veilig mee?

Wie intermittent fasting wil proberen, kan het best rustig opbouwen:

Kies een methode die past bij je levensstijl. 16/8 is vaak haalbaarder dan volledige vastendagen.
Blijf gezond eten tijdens je eetvensters. Fastfood of suikerrijke snacks compenseren het effect.
Drink voldoende water en ongezoete thee of koffie tijdens de vastenperiode.
Luister naar je lichaam: bij aanhoudende vermoeidheid of duizeligheid stop je best.
Raadpleeg een arts als je gezondheidsproblemen hebt of medicatie neemt.

Lees ook

Voedingsdeskundigen zijn voorzichtig positief over intermittent fasting. Het kan een effectieve methode zijn om gewicht te verliezen en de stofwisseling te verbeteren, maar het is geen wondermiddel. Voor wie zich er goed bij voelt, kan het een haalbare manier zijn om bewuster te eten. Maar het is geen universele oplossing, en het blijft belangrijk om gezond en gevarieerd te eten.